W bezpośrednich pomiarach obiektów inżynierskich często występuje konieczność uzyskania wysokich dokładności, zwłaszcza w pomiarach prostoliniowości. Występujące na rynku oprzyrządowanie geodezyjne nie zawsze spełnia oczekiwania zespołu pomiarowego. W lipcowym wydaniu z 2025 roku w czasopiśmie
"Przegląd Geodezyjny" pracownicy naszego Instytutu:
Kazimierz Ćmielewski, Piotr Gołuch i Izabela Wilczyńska opublikowali artykuł pod tytułem
„Przestrzenna łata specjalna do pomiarów obiektów inżynierskich” (doi: 10.15199/50.2025.7.1). W pracy tej autorzy zaproponowali rozwiązanie nowatorskiej, prototypowej przestrzennej łaty pomiarowej. Podczas obserwacji obiektów wydłużonych metodą prostej odniesienia występuje szereg błędów, które wpływają na końcowy rezultat obserwacji. Jednym z istotnych błędów jest nieprostopadłość osi łaty do płaszczyzny odniesienia realizowanej instrumentem geodezyjnym, np. tachimetrem, teodolitem lub instrumentem laserowym.

Rys. A. Pomiar klasyczną łatą inżynierską z podziałem kreskowym

Rys. B. Konstrukcja przestrzennej łaty inżynierskiej wraz z zasadą pomiaru
Wspomnianą niedogodność eliminuje przedstawiona w artykule przestrzenna łata, mająca odpowiedni kształt i podział. Wstępne prace testowe wykazały przydatność opracowanego prototypu, a błąd średni odczytu wahał się od ±0,12 mm do ±0,45 mm dla odległości obserwacji odpowiednio od 5 m do 40 m.